مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
سال شصت و پنجم شماره 7 (پیاپی 79، مهر 1386)

نوتروپنی مزمن شدید گروهی ناهمگون از بیماری های نادر هماتولوژیک را در بر می گیرد که با کاهش نوتروفیل در گردش همراه با تب های راجعه، میالژی، زخم های دهانی، ژنژیویت، و عفونت های شدید مشخص می شود. از بین این دسته بیماری ها، نوتروپنی دوره ای Cyclic Neutropenia و نوتروپنی مادرزادی شدید Severe Congenital Neutropenia یا سندرم کاستمن اختلالات وراثتی اتوزومال هستند. هرچند شناسایی فاکتورهای سلولی و مولکولی که در گرانولوپویزیس دخیل هستند، ارتقا یافته، مکانیسم های پاتوژنتیک این اختلالات نامشخص است. نوتروپنی دوره ای به عنوان یک اختلال مجزا در سال 1910 با نوتروپنی، تب و زخم های دهانی راجعه با دوره های منظم توصیف شد. از آنجایی که تعداد مونوسیت ها، رتیکولوسیت ها، پلاکت و لنفوسیت ها به طور دوره ای همزمان با نوتروفیل های خون نوسان دارد، این بیماری را گاهی هماتوپویزیس دوره ای یا سیکلی می نامند. تشخیص نوتروپنی دوره ای بر اساس اندازه گیری های متوالی برای شمارش مطلق نوتروفیل در یک دوره چند هفته ای است. SCN به طور تیپیک با شمارش نوتروفیل شدیدا پایین خون محیطی، توقف بلوغ پیش سازهای میلوئید در مرحله پره میلوسیت- میلوئید و عفونت های راجعه >>>

اضطراب فرآیندی است که در برگیرنده اثرات مکرر عوامل بیولوژیک و یا فیزیولوژیک بر روی یک ساختمان بیولوژیک (مغز) می باشد. اضطراب و ترس از دیر باز از جمله مباحث مهم روانشناختی بوده اند و همواره برای کنترل اضطراب از روش ها و داروهای مختلفی استفاده به عمل آمده است. هدف از این تحقیق اثر مرفین در کاهش اضطراب می باشد. این تحقیق با روش Elevated plus maze انجام شد، از موشهای صحرایی نر بالغ نژاد ویستار در محدوده وزنی 200 تا 240 گرم استفاده شد. پس از عمل جراحی و کانول گذاری و گذراندن دوره بهبودی پنج روزه، برای تست مورد تزریق سالین و سه دوز مختلف مرفین قرار گرفتند. تست رفتاری بین ساعات 12 تا 16 انجام شد و هر حیوان فقط یک بار مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش اول در ناحیه تگمنتوم شکمی و آزمایش دوم در ناحیه نوکلئوس اکومبنس انجام شد. اثرات تزریق مرفین در ناحیه تگمنتوم شکمی مغز موشها بر رفتارهای شبه اضطرابی: ANOVA یک طرفه نشان می دهد که تزریق دوطرفه یک میکرو لیتر در هر موش رت از دوزهای مختلف مرفین بر روی OAE% تاثیر نداشته ولی دوز پنج میکرولیتر در هر موش رت بر روی OAT% مؤثر است و با افزایش آن باعث کاهش اضطراب در حیوان می شود. >>>

بیماری های انسدادی کلیوی به بیماری هایی اطلاق می شود که ناشی از تضعیف جریان ادراری به علت ایجاد مقاومت در مقابل آن در هر نقطه از طول مسیر ادراری باشد. مقاومت در برابر جریان ادرار سبب افزایش فشار بازگشتی می شود که فشار مستقیمی را به پارانشیم کلیه وارد می کند. آسیب اصلی به بافت کلیه ناشی از این افزایش فشار مستقیم است که بلافاصله بعد از شروع انسداد رخ می دهد. بنابراین آسیب در نفروپاتی انسدادی توسط شرایطی که به صورت حاد فشار میزنای را افزایش می دهند، نظیر افزایش در جریان ادرار یا افزایش میزان انسداد یا هر دو تشدید می گردد. بیماری های انسدادی کلیه بر اساس مدت، درجه و محل انسداد تقسیم بندی می شوند. اصطلاح حاد به موارد انسداد کوتاه مدت، اطلاق می گردد و چنانچه انسداد به آرامی و در درازمدت توسعه یابد مزمن نامیده می شود. همچنین انسداد ممکن است یکطرفه و یا دو طرفه باشد. اثرات بیماری های انسدادی بر روی کلیه ناشی از تنوعی از فاکتورها و برهم کنش پیچیده ای از آنها است که هم همودینامیک و هم عملکرد توبول ها را تحت تاثیر خود قرار می دهند. گونه های فعال اکسیژن که شامل رادیکال آزاد سوپراکسید، رادیکال آزاد هیدروکسیل، هیدروژن پراکسید و اکسیژن منفرد >>>

مشاهده ای که معمولا نسبت به مقادیر دیگر در بین مجموعه داده ها بزرگ تر یا کوچک تر است، یک داده پرت نامیده می شود. همچنین در تعریف ساده دیگر می توانیم بگوییم دادۀ پرت مشاهده ای است که در فاصله دورتری از سایر داده ها قرار می گیرد و از مقدار مورد انتظاری که داریم بیشتر می باشد. داده های پرت اساسا به یکی از دلایل زیر اتفاق می افتند: 1- غیر صحیح بودن اندازه گیری مشاهده شده، ثبت شده یا وارد شده در کامپیوتر، 2- جمع آوری اندازه گیری ها از جوامع مختلف، 3- اندازه گیری برای بیان یک حادثه یا رویداد نادر، 4- چولگی بیشتر مجموعه داده ها در منحنی توزیع فراوانی نسبی. با توجه به اینکه داده های پرت در تمام مراحل مربوط به آنالیز و تفسیر اطلاعات چه از لحاظ ساختاری و چه از لحاظ مفهومی تاثیرگذار هستند و بعضی موارد امکان نتیجه گیری منطقی از اطلاعات جمع آوری شده وجود ندارد و دچار خطاهای علمی آماری از لحاظ پایایی، روایی و غیره می شویم، لذا آشنایی با روش های شناسایی و تشخیص داده های پرت در اطلاعات جمع آوری شده می تواند برای پژوهشگران، صاحبان علم، تحلیل گران داده، محققین علوم پزشکی، علوم اجتماعی و غیره مفید باشد. هدف از این مقاله، ارائه تکنیک های موجود در زمینه شناسایی >>>

پروتئین شوک حرارتی اولین بار در سال 1962 توسط Ritossa معرفی شد. وی نشان داد که در اثر حرارت باز آرایی کروماتین حشره میوه به نام buschii Drosophilia ایجاد می شود و نتیجه گیری نمود که ژن های سنتز کننده این ماده در اثر حرارت فعال می شوند لذا آن را پروتئین شوک حرارتی نامید. این پروتئین در سلولهای نرمال وجود داشته و از ایجاد ساختمان فضایی نادرست که در اثر چین خوردن غلط پروتئین ها ایجاد می شود جلوگیری می کند ولی در اثر استرسهای بیولوژیک و مواد شیمیایی سمی و التهاب افزایش یافته در حفاظت سلول در برابر استرس ها مفید است. این پروتئین ها ایمونوژن قوی بوده و می توانند در پاتوژنز بیماری های اتوایمیون مانند دیابت، آرتریت روماتوئید و لوپوس دخیل باشند. در اثر بیماری آرتریت روماتوئید پروسه التهابی مزمنی ایجاد می گردد که منجر به تغییر هموستاز سلولی گردیده و در نهایت باعث آسیب بافتی می گردد. در بافت سینویال ملتهب بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید عوامل استرسور متفاوتی وجود دارد که هر کدام قادر به ایجاد واکنش استرس و نمایش پروتئین شوک حرارتی می شوند. از جمله این عوامل سیتوکینهای پیش التهابی مثل IL-1 TNF-α می باشند که در بروز پدیده التهاب و تخریب نقش دارند. >>>

ستروسیتوما شایع ترین تومور اولیه مغز می باشند و در مجموع 75% بدخیمی های اولیه مغز را شامل می شود. گسترده ترین طبقه بندی مورد استفاده برای آستروسیتوما سیستم WHO است که آنها را به چهار درجه تقسیم می کند: درجه 1: تومورهای خوش خیم، درجه 2: آستروسیتوماهای درجه پایین، درجه 3: آناپلاستیک آستروسیتوما، درجه 4: گلیوبلاستوم مولتی فرم. انسیدانس گلیوماهای گرید بالا به خصوص در جمعیت مسن در حال افزایش است به طوری که در ایالات متحده در سال 2003، 300/18 مورد جدید و 100/13 مورد مرگ وجود داشت. بقای بیماران گلیوم بدخیم، علیرغم درمان های ترکیبی بسیار کمتر از ایده آل است. 1 بقای بیماران گلیوم بدخیم، علیرغم درمان های ترکیبی بسیار کمتر از ایده آل است. بقای پنج ساله آناپلاستیک آستروسیتوما 7/29% و گلیوبلاستوم مولتی فرم 4/3% است. علاوه بر گرید تومور چندین فاکتور دیگر سوروایوال را تحت تاثیر قرار می دهند شامل سن، هیستولوژی، Performance status، شرایط نورولوژیک، وسعت جراحی و دوز رادیوتراپی. جراحی اولین خط درمانی برای

بیماری اسکلروز متعدد و بیماری سلیاک جزء بیماری های اتوایمون می باشند. برخی مطالعات قبلی نقش رژیم غذایی فاقد گلوتن را در درمان بیماری MS بررسی کرده اند. در این مطالعه، به بررسی همراهی بیماری سلیاک با بیماری MS پرداخته ایم. تیتر آنتی بادی های ضد گلیادین IgG، IgA و آنتی بادی ضد اندومیزیال IgA، با روش ELISA در 34 بیمار MS سنجیده شد. گروه کنترل 34 نفر بدون هیچ شکایت و نشانه عصبی، مورد ارزیابی سرولوژیک مشابه بیماران MS قرار گرفتند. افرادی که در گروه MS یا گروه کنترل سطوح آنتی بادی ضد گلیادین و یا ضد اندومیزیال بالای حد نرمال داشتند بیوپسی دئودنوم شدند. در گروه بیماران MS سطوح بالای آنتی گلیادین IgG در 9/5% از موارد و تیتر بالای آنتی گلیادین IgA نیز در همین حد وجود داشت. در گروه کنترل آنتی گلیادین IgG در 9/5% و آنتی گلیادین IgA در 9/2% افراد یافت شد. تفاوت سطح IgG یا IgA ضد گلیادین بین دو گروه MS و کنترل معنی دار نبود. پس از بیوپسی موارد مثبت هیچ نمای پاتولوژیک اختصاصی سلیاک گزارش نشد. 8/8% از بیماران MS و 8/8% از افراد گروه کنترل سطوح بالای AGA داشتند. درحالی که سطوح IgA ضد اندومیزیال که آنتی بادی اختصاصی تری برای CD است در هر دو گروه نرمال بود

پنج تا ده درصد کل بارداری ها به صورت زودرس خاتمه می یابند. علیرغم پیشرفت در مراقبت های بارداری و بهبودی شاخص های بهداشتی، فراوانی زایمان زودرس در طی دهه های اخیر کاهش نیافته است و نارسی نوزاد هنوز سر دستۀ علل مرگ و میر نوزادان در کشورهای توسعه یافته می باشد. پاتوژنز زایمان زودرس به خوبی مشخص نیست. ولی عوامل مربوط به شیوه زندگی، مسائل ژنتیکی، اختلالات ساختمانی رحم، عفونت مایع آمنیوتیک و کمبود بعضی مینرال ها از جمله منیزیم ممکن است در بروز زایمان زودرس دخالت داشته باشد منیزیم کاتیون دو ظرفیتی و کوفاکتور بیش از300 آنزیم و چهارمین کاتیون مهم بدن می باشد. 99% منیزیم بدن داخل سلول و در اسکلت جای دارد و تنها 1% کل منیزیم بدن در مایع خارج سلولی است. اما تنها منیزیم خارج سلولی به راحتی قابل اندازه گیری می باشد و به عبارتی منیزیم کمتر از 5/1 میلی گرم در دسی لیتر بیانگر کاهش منیزیم کل بدن می باشد. مطالعات invitro نشان داده است که منیزیم از طریق رقابت با کلسیم در صفحه انتهایی حرکتی End motor plate و یا در سطح مامبران سلولی باعث مهار ورود کلسیم به داخل سلول شده و از این راه می تواند باعث کاهش انقباضات رحمی شود. متاسفانه در طی حاملگی >>>

آهن آزاد به عنوان کاتالیزور تولید رادیکالهای آزاد در آسیب ایسکمیک میوکارد ذکر شده است. غلظت بالای آهن دریافتی در رژیم غذایی احتمالا با تشدید روند آتروسکلروز عروق کرونر و افزایش شیوع انفارکتوس میوکارد مرتبط می باشد. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین فریتین سرم با شدت و وسعت تنگی عروق کرونر قلب صورت گرفت. در این مطالعه مقطعی تعداد 240 بیمار شامل 120 مورد و 120 کنترل در یک نمونه برداری از مراجعین متوالی که تحت آنژیوگرافی کرونر قرار گرفتند را بررسی کردیم. اطلاعات دموگرافیک و بالینی برای هر بیمار جمع آوری شد و نیز نتایج بدست آمده از انجام آزمایشات بیوشیمیایی شامل فریتین، تری گلیسرید، کلسترول قند ناشتا ثبت گردید. بیماران تحت آنژیوگرافی کرونر قرار گرفتند و شدت و وسعت درگیری عروق کرونر به روش Gensini Score (G.S) برای موارد با ضایعات کرونری تعیین شد. مقایسه عدد G.S نشان داد که ارتباط آماری معنی دار بین میزان فریتین خون و شدت آتروسکلروز در گروه مورد در مردان وجود داشته است اما بین سطح فریتین در گروه کنترل و در گروه مورد تفاوت معنی دارنبود. ضمنا بین شدت آترواسکلروز و سطح فریتین در زیر گروه های با ریسک فاکتورهای بزرگ از قبیل: افزایش فشار خون >>>

سارکومهای رحمی نئوپلاسمهای نا شایع بدخیم با تمایز مزانشیمی هستند که در حدود 5-3% از کل بدخیمی های رحم را شامل می شوند. کرایتریای تشخیص و اسامی پاتولوژیک فراوان و متغیری برای آنها ذکر شده است. سارکومهای رحمی تومورهایی با سیر مهاجم و پروگنوز بد هستند به طوری که بقاء پنج ساله آنها زیر 30% ذکر می شود. از جهت عوامل موثر بر پیش آگهی بیشترین فاکتورهای مطرح، FIGO stage، سن و تعداد میتوز می باشند. برخی فاکتورها که کمتر اهمیت داشته و محدود به زیرگروه های خاصی از سارکومها است شامل سایز تومور در مورد لیومیوسارکوم و عمق تهاجم به میومتر برای MMMT می باشند، ولی همان گونه که در منابع آمده است بر روی موثر بودن اغلب این فاکتورها توافق نظر وجود ندارد و به علاوه از نظر میزان شیوع انواع مختلف هیستولوژی سارکوم و بررسی فاکتورهای موثر بر پیش آگهی در بین بیماران ایرانی مطالعات چندانی نداریم، در این مقاله سعی شد ضمن جمع بندی کوتاهی از اطلاعات منابع مختلف، تفاوت ها و شباهت های بیماران خود را با سایر منابع تعیین کنیم. در یک مطالعه مقطعی بقا در طول 11 سال از فروردین 1373 تا آبان ماه 1384، تعداد 34 بیمار با تشخیص سارکوم رحم در فایل بخش پاتولوژی >>>

رتینوپاتی دیابتی شایع ترین عارضه مزمن دیابت و یکی از مهم ترین و مخرب ترین عوارض آن و شایع ترین علت نابینایی بالغین در سنین 74-25 سال در آمریکا می باشد. احتمال بروز نابینایی در بیماران دیابتی حدود 25 برابر بیشتر از افراد غیر دیابتی می باشد در ایران نیز رتینوپاتی دیابتی عارضه شایعی می باشد. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهد که هیپرگلیسمی با افزایش بروز و پیشرفت رتینوپاتی دیابتیک در هر دو نوع دیابت نوع 1 و 2 همراه می باشد. این عارضه با طول مدت ابتلا به دیابت نسبت مستقیم داشته و اغلب در اواخر دهه اول یا دوم پس از شروع دیابت ایجاد می شود. این عارضه با تشخیص و درمان به موقع تا حدود زیادی قابل پیشگیری است. از دیگر علل مهم ناتوانی و مرگ و میر در بیماران دیابتی، نفروپاتی و پای دیابتی هستند که از شیوع بالایی برخوردار می باشد. در مطالعات بسیاری نیز همراهی بین رتینوپاتی با این عوارض اثبات شده است. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی و شدت رتینوپاتی دیابتی در بیماران بستری به دلیل عوارض غیر چشمی دیابت و همین طور ارتباط آن با سایر عوارض و ریسک فاکتورهای دیابت است که بیماران به دلیل آن بستری شده اند. >>>

شنوایی یکی از مهمترین حس های بدن است که هرگونه تغییری در آن می تواند تاثیر بسزایی در سلامت و نحوه زندگی فرد داشته باشد. Coronary Artery Bypass امروزه در اکثر مراکز انجام می شود. یکی از عوارض پس از این عمل جراحی کاهش شنوایی حسی عصبی است که طبق مطالعات قبلی انجام شده شیوع یک در هر هزار نفر دارد. معمولا کاهش شنوایی ایجاد شده به صورت کامل برگشت پذیر نبوده و می تواند مشکلاتی برای بیماران به وجود آورد علاوه بر آن یک سری از بیماران ممکن است دچار تغییراتی در اودیومتری شوند که طبق مطالعات انجام شده این تغییرات را ناشی از آمبولی های نشات گرفته از دستگاه پمپ قلبی ریوی می دانند. بسیاری از اختلالات سیستمیک شخص را دچار اختلالات شنوایی حسی عصبی می کند. هیپرکلسترولمی، دیابت و فشار خون بالا موجب آسیب عروقی می شوند که زمینه انسداد عروقی گوش در ناحیه حلزون و اطراف آن را فراهم می کنند، ضروری است به خاطر داشته باشیم که در این حالت از دست دادن شنوایی اغلب تدریجی و پیشرونده است و ممکن است شخص متوجه آن نشود به ویژه اگر تنها یک گوش گرفتار شود بسیاری از افراد از کم شنوایی یک طرفه خویش آگاه نیستند و تنها زمانی متوجه می شوند >>>

غذا و تغذیه از جمله نیازهای اساسی جامعه بشری بوده و تامین غذای کافی و مناسب برای همه در مقوله امنیت غذایی نهفته است. امنیت غذایی به مفهوم دسترسی همه مردم در تمام اوقات به غذای کافی به منظور زندگی سالم و فعال بوده و شامل فراهم بودن غذای سالم و کافی از نظر تغذیه ای و کسب اطمینان از توانایی افراد در بدست آوردن غذای مورد قبول از طرق مورد پذیرش جامعه می باشد. مطالعات انجام شده در سال 2002 در آمریکا موید شیوع 1/16درصدی ناامنی غذایی در بین افراد این جامعه بوده است. مطالعه انجام شده در ایران در سال 1377 نیز بیانگر این مسئله بود که 20% افراد جامعه استطاعت مالی لازم برای سیر کردن خود را نداشته و حدود 50% نیز برای تامین سیری سلولی دچار مشکل می باشند، به عبارت دیگر براساس یافته های مطالعه مزبور یک پنجم مردم ما دچار کمبود انرژی و نیمی از مردم دچار کمبود ریز مغذی ها هستند. در این میان یکی از آسیب پذیرترین اقشار، کودکان هستند. فقر و ناامنی غذایی در میان کودکان باعث افزایش مرگ و میر، ناتوانی و همچنین کاهش رشد ذهنی، جسمی، مغزی و افت کارایی در بزرگسالی و در نهایت باعث کاهش نرخ رشد توسعه اقتصادی، اجتماعی و ملی می گردد.

تجارب گذشته در سندرم کوشینگ، منجر به شناسائی مشکلات تشخیص و درمان آن شده است. هدف این مطالعه، بررسی مشخصات بالینی، روش های تشخیصی و پی گیری بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ بعد از جراحی هیپوفیز می باشد. این مطالعه در 253 بیمار با سندرم کوشینگ در سالهای 78-1370 انجام شد. تست های غربالگری تشخیصی، اندازه گیری ACTH، تست دگزامتازون و تصویر برداری در بیماران انجام گردید. نتایج با پاتولوژی به عنوان Gold standard مقایسه گردید. متوسط سنی بیماران 11±32 سال بود. شایع ترین علائم و نشانه های بالینی ضعف عضلانی، هیپرتانسیون، افسردگی و استریا بود. فشارخون بالا در سندرم کوشینگ وابسته به ACTH 78% و در علل غیر وابسته به ACTH در 36% وجود داشت. تست دگزامتازون با دوز بالا در میکروآدنوم های هیپوفیز در 99%، در ماکروآدنوم در 71% و توده های آدرنال در 6/3% مهار شد ولی در کوشینگ اکتوپیک مهاری مشاهده نشد. تست دگزامتازون با دوز بالا، حساسیت 98%، ویژگی 97% و دقت تشخیصی 98% نشان داد. اتیولوژی سندرم کوشینگ در 8/64% موارد بیماری کوشینگ، 8/32% توده های آدرنال و 4/2% کوشینگ اکتوپیک بود. جراحی ترانس اسفنوئیدال در 120 بیمار >>>

هدف این مطالعه بررسی تاثیر قراردادن ژل پوویدون یداین در واژن پس از روش ضد عفونی روتین با محلول پوویدون یداین در کاهش بیماری تب دار بعد از جراحی هیسترکتومی شکمی است. در یک کارآزمایی بالینی تصادفی، 166 بیمار کاندید جراحی الکتیو هیسترکتومی شکمی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. در هر دو گروه تدابیر روتین پیشگیری از عفونت مثل تجویز آنتی بیوتیک و شستشوی شکم و واژن با محلول پوویدون یداین قبل از جراحی اجراء شد. ولی در بیماران گروه مداخله علاوه بر آن، 20 میلی لیتر ژل پوویدون یداین بلافاصله قبل از عمل در واژن قرار داده شد. هدف اصلی مطالعه بررسی عوارض تب دار پس از جراحی و اهداف دیگر آن، بررسی علل تب نظیر عفونت زخم، سلولیت کاف واژن، و آبسه لگنی بودند. در آنالیز آماری داده ها تست آماری Fisher’s exact test استفاده شد. میزان بروز تب پس از عمل 5/20% بود. در گروه کنترل 24 نفر از 86 بیمار در مقابل ده نفر از 80 بیمار در گروه مداخله دچار تب شدند 16 بیمار از گروه کنترل در مقابل چهار بیمار در گروه مداخله دچار عفونت زخم شدند. استفاده از ژل واژینال پوویدون یداین در کاهش رخداد تب پس از هیسترکتومی شکمی موثر است و بروز عفونت زخم را به طرز مهمی کاهش می دهد.